Oddajemy do rąk Czytelników pierwszy tom serii HORYZONTY FILOZOFII PRAWA poświęcony myśli filozoficznoprawnej Gustava Radbrucha. Przedrukowi czterech niewielkich powojennych pism Radbrucha towarzyszy obszerny komentarz, który obejmuje charakterystykę biografii oraz całej twórczości niemieckiego filozofa, prawnika, polityka i humanisty.
Arthur Kaufmann (1923-2001) - niemiecki prawnik i filozof, uczeń Gustava Radbrucha. W książce zaprezentowano ciekawą filozoficzno-prawną drogę, jaką przeszedł ten uczony od ontologii prawa, przez hermeneutykę prawniczą, aż po specyficznie pojęty personalizm. Dało to jednocześnie okazję do przedstawienia sylwetki Arthura Kaufmanna na szerszym tle dwóch problemów ewolucji niemieckiej powojennej filozofii prawa oraz sporów wokół metodologicznego statusu nauk teoretyczno-prawnych. We współczesnej filozofii prawa postać Arthura Kaufmanna jest kojarzona przede wszystkim z hermeneutyką prawniczą. W książce zaprezentowano więc zarówno podstawowe założenia hermeneutyki filozoficznej, jak i możliwości jej recepcji na gruncie szeroko pojętego prawoznawstwa. Punktem wyjścia do tych rozważań jest pierwsze polskie tłumaczenie programowego artykułu Durch Naturrecht und Rechtspositivismus zur juristischen Hermeneutik, który ukazał się w 1975 roku na łamach Juristen Zeitung.
We współczesnej nauce Schmitt znany jest przede wszystkim jako twórca interesujących i kontrowersyjnych koncepcji z zakresu filozofii polityki, dotyczących m.in. pojęcia polityczności, istoty suwerenności, relacji pomiędzy legalnością i prawomocnością. Książka jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak na tle bogatej twórczości Schmitta prezentują się jego koncepcje teoretyczno- prawne i filozoficzno-prawne. W książce znajduje się pierwsze polskie tłumaczenie mało znanej w Polsce pracy Schmitta O trzech rodzajach myślenia w nauce prawa z 1934 roku. Dzieło to powstało w okresie, kiedy niemiecki uczony aktywnie popierał nazistowski reżim Adolfa Hitlera. Po wojnie Schmitt został na ponad rok internowany przez amerykańskie władze okupacyjne. Po zwolnieniu z obozu żył w odosobnieniu; wiele pisał i publikował, jednak nigdy nie powrócił do aktywnego życia akademickiego.
Drugie wydanie bardzo popularnego Leksykonu różni się w istotny sposób od pierwszej edycji i to z kilku względów. Po pierwsze, Autorzy uwzględnili uwagi studentów jako głównych odbiorców tej pozycji i ich własne doświadczenia dydaktyczne. Po drugie, większość z haseł jest opracowana całkowicie na nowo i uwzględnia aktualną literaturę przedmiotu, zaledwie tylko kilka haseł pozostawiono bez jakichkolwiek zmian. Po trzecie wreszcie, blisko jedna trzecia haseł to opracowania nowe, które zastąpiły inne, występujące w pierwszym wydaniu. Współczesna teoria i filozofia prawa jest dziedziną bardzo dynamiczną i ciągle się rozwija. Autorzy dają temu wyraz w nowej edycji i jednocześnie zakładają, że odzwierciedla ona najnowsze tendencje występujące w polskiej i światowej jurysprudencji.
Książka ?Cyceron dla prawników? ukazuje się w serii wydawniczej ?Studia z Estetyki Prawa?. Zarówno milenium Gdańska, jak i 50-lecie Uniwersytetu Gdańskiego zobowiązują do tego, aby podejmować tematykę nie tylko praktycznie doniosłą, ale i kulturowo ważną. Wielowiekowe i głęboko humanistyczne tradycje prawnicze sprawiają, że prawnicy to nie tylko zwykli rzemieślnicy na usługach państwa, ale często też artyści na usługach samej Iustitii. Uniwersytety zaś, na których od średniowiecza prawo było jednym z czterech fakultetów, to nie szkoły zawodowe, a universitas, czyli wspólnoty nauczających i uczących się ? ku chwale dobra, sprawiedliwości, równości i piękna. Ta ostania idea i wartość, w połączeniu ze studiami nad prawem, jest motywem przewodnim ?Studiów z Estetyki Prawa?. W serii ukazały się: Kamil Zeidler, ?Estetyka prawa?, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego ? Wolters Kluwer, Gdańsk ? Warszawa 2018 ?Prawo i literatura. Parerga?, red. Joanna Kamień, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019 ?Sąd Ostateczny Hansa Memlinga. Losy ? prawo ? symbole?, red. Joanna Kamień, Beata Możejko, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019
W istocie dzieło Jerzego Zajadły to opowieść o filozofii prawa, teorii prawa, podstawowych zasadach, na których opierają się współczesne systemy demokracji konstytucyjnych, etyce i moralności, wreszcie o różnorodnych dylematach, towarzyszących prawnikom i filozofom od wieków. To spojrzenie z dystansu na wszystko, co w prawie - w kontekście jego stanowienia, rozumienia i stosowania - jest najważniejsze. () W każdym z 13 rozdziałów punktem wyjścia jest wybrana rzymska paremia. Zawsze jednak ukazana w filozoficznym kontekście, ubarwiona realnością historycznego zdarzenia, na bazie którego została sformułowana, przeniesiona przez wieki w kontekście przyjmujących lub kontestujących jej zawartość i wynikające z niej wskazania prawników, wreszcie zakotwiczona w bolesnej współczesności. - prof. dr hab. Piotr Kardas, Kierownik Zakładu Prawa Karnego Porównawczego UJ
Hermann Kantorowicz urodził się w 1877 roku w Poznaniu, zmarł w 1940 roku w Cambridge. Wszechstronnie wykształcony historyk, teoretyk i filozof prawa, związany z uniwersytetami we Freiburgu, Heidelbergu, Kilonii. Po dojściu Hitlera do władzy wykładał we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych. Przez wiele lat przyjaźnił się z Gustavem Radbruchem. Przedstawiciel ruchu wolnego prawa, zwracającego się przeciwko szkole historycznej, jurysprudencji pojęciowej i pozytywizmowi ustawowemu. Książka zawiera jeden z najgłośniejszych tekstów Kantorowicza, jakim jest Walka o naukę prawa. Pomimo iż dzieło powstało ponad sto lat temu, jego najważniejsze tezy nie straciły nic ze swojej aktualności. Ciągle bowiem nurtują nas te same pytania: jaka jest relacja pomiędzy ustawą i wyrokiem, a więc ostatecznie pomiędzy ustawodawcą i organami wymiaru sprawiedliwości? Czy obok prawa stanowionego istnieją jeszcze inne źródła prawa? Jeśli prawo ma luki, to jaka jest granica sędziowskiej swobody w procesie ich wypełniania?
Jerzy Zajadło's achievement is that by giving an impassioned account of Lord Mansfield's life and career he enhances the Polish reader's knowledge of courts and their functioning: of what a judge as a skilled jurist - must grapple with in passing judgment; of his/her confrontation with social and political expectations. (Let us not be afraid to acknowledge that such confrontations happen, but they have to be faced in accord with a professional ethos and with the tools of the legal trade.) And in this matter the example of Mansfield as an advisor to the King who was also able as a judge to maintain an appropriate distance and objectivity may prove particularly instructive. The author manages successfully to capture the distinctive philosophy of judgment demonstrated by Mansfield. That philosophy is expressed in an approach to law that is inclusive and one that cares for the social roots that give it legitimacy. In this way, the author and his subject demonstrate a congruence of cognitive principles. Zajadło's presentation of Lord Mansfield as a jurist takes place via a discussion of his judgments, and these judgments are the book's real protagonists. Rarely have doubtful and controversial issues or the dilemmas of judgment been presented in such a readable form. Professor Ewa Łętowska