Chingiz Aïtmatov, figure majeure de la littérature kirghize, écrivait en russe et en kirghize. Ses œuvres puisent profondément dans le folklore et les mythes, les tissant habilement dans la vie contemporaine pour créer des allégories poignantes. Aïtmatov explorait fréquemment le lien profond entre les humains et les animaux, soulignant comment leurs destins sont inextricablement liés. Son style littéraire distinctif, célébré pour sa haute qualité, offre aux lecteurs une perspective unique sur la condition humaine.
“Ya insanın yaratılışından bu, ya da ben böyleyim; hep bir şeylerin eksikliğini duyuyordum. […] Anarhay’da geçirdiğim son bir buçuk yılda oğlumun ve karımın özlemine dayanamaz olmuştum. Geceleri gözüme uyku girmiyordu. Samet’in gülümseyişi, tombul bacakları üstünde düşecekmiş gibi duruşu gitmiyordu gözlerimin önünden. Hele o körpe bebek kokusu sanki içime sinmişti.”
Cemile yazara ilk büyük şöhreti kazandıran eseridir.
Masalla gerçeği birleştiren bir eserdir. Geçmişi temsil eden dede ile geleceği temsil eden çocuk arasında dramatik bir ilişki kurarak insan duygu ve düşüncelerine kendine has yorumlar getirilir. Adı eserde hiç geçmeyen çocuğun saf ve temiz dünyasından, hayatın acı ve çıplak gerçeğine uzanan bir roman kurgusu meydana çıkarılır. Aytmatov’un, edebiyat âleminde geniş akisler uyandıran, uzun yıllar tartışılan, verilmek istenen mesajla yaratılan tiplerin büyük bir uyum sağladığı eserlerinden biridir.