Magdalena Stopa Livres

Drugie wydanie „Ostańców”, wyjątkowej pozycji varsavianistycznej wzbogacone zostało o materiały z archiwum rodzinnego prof. Henryka Samsonowicza, oraz indeks nazwisk. Publikacja otrzymała Nagrodę Literacką m.st. Warszawy w kategorii edycja warszawska oraz Nagrodę Towarzystwa Miłośników Historii za najlepsze varsaviana 2010/2011. Album poświęcony jest nielicznym stołecznym kamienicom z przełomu XIX i XX, które przetrwały do dziś oraz losom ich mieszkańców. Ponad 20 kamienic zaprezentowanych w książce to budynki w większości zaprojektowane przez znanych architektów, o wysokich walorach architektonicznych. Ozdobne detale: rzeźbione zwieńczenia, kute balkony, efektowne bramy, bogate sztukaterie, a nawet plafony zdradzają dawną klasę. Prawie wszystkie z opisywanych kamienic są wpisane do rejestru zabytków. Część budynków jest starannie odrestaurowana, część przeszła remont fragmentaryczny, inne nadal pozostają zniszczone. O historii kamienic opowiadają odnalezieni przez Magdalenę Stopę najstarsi mieszkańcy: prof. Henryk Samsonowicz, Anna Branicka-Wolska, czy Jan Jabłkowski. Z ich opowieści wyłania się obraz ostatnich stu lat historii miasta, barwna kronika pokazana przez pryzmat dziejów kamienic i losów mieszkańców. Książkę ilustrują fotografie Jana Brykczyńskiego. Są wśród nich portrety rozmówców oraz zdjęcia kamienic, ze szczególnym uwzględnieniem architektonicznych detali. Dodatkową wartość stanowią zdjęcia archiwalne, często nigdy jeszcze nie publikowane.

Ostańce. Kamienice warszawskie i ich mieszkańcy. Tom drugi to kolejna publikacja Domu Spotkań z Historią poświęcona historii Warszawy. Wydana w 2010 roku pierwsza część Ostańców otrzymała Nagrodę Literacką m.st. Warszawy 2011 w kategorii edycja warszawska oraz Nagrodę Towarzystwa Miłośników Historii za najlepsze varsaviana 2010/2011. W oparciu o oba tomy książki Magdalena Stopa i Maciej Piwowarczuk pracują nad filmem dokumentalnym pt. Ostańce, którego premiera planowana jest na 2012 rok. Album poświęcony jest nielicznym stołecznym kamienicom z przełomu XIX i XX, które przetrwały do dziś oraz losom ich mieszkańców. Blisko 20 kamienic zaprezentowanych w książce to budynki w większości zaprojektowane przez znanych architektów, o wysokich walorach architektonicznych. Ozdobne detale: rzeźbione zwieńczenia, kute balkony, efektowne bramy, bogate sztukaterie, a nawet plafony zdradzają dawną klasę. Prawie wszystkie z opisywanych kamienic są wpisane do rejestru zabytków. Część budynków jest starannie odrestaurowana, część przeszła remont fragmentaryczny, inne nadal pozostają zniszczone. Czym jednak było by miasto gdyby nie ludzie? Dlatego kanwą książki stały się opowieści mieszkańców kamienic, których własna biografia ściśle splotła się z losami domów. O historii kamienic opowiadają odnalezieni przez Magdalenę Stopę najstarsi mieszkańcy, w niektórych przypadkach spadkobiercy dawnych właścicieli, którzy próbują kamienice odzyskać, czasem obecni właściciele. Wśród nich m.in. Krystyna Ilińska-Dębniak – ostatnia żyjąca wnuczka Piotra Drzewieckiego, pierwszego po odzyskaniu niepodległości prezydenta Warszawy, Elżbieta Sołtan, która należy do czwartego pokolenia mieszkającego w kamienicy przy Emilii Plater 9/11 czy Marek Dobrzyński – wnuk przedwojennego dozorcy kamienicy w Alejach Ujazdowskich 22. Pojawiają się również postaci znane np. Chris Niedenthal, mieszkający w kamienicy przy ulicy Wilczej czy artystka Katy Bentall, która opiekuje się pracownią przy Smolnej 36, należącą niegdyś do jej teścia, Karola Tchorka – rzeźbiarza, którego Salon Sztuki Nike w 1946 odwiedził sam Picasso. Każda z opisywanych kamienic kryje w sobie niezwykłą historię np. w budynku przy Filtrowej 68 Antoni Chruściel „Monter” podpisał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego, na podwórzu przy Siennej 55 zachował się ostatni fragment muru getta, w domu na Chocimskiej 33 mieściła się siedziba Biura Odbudowy Stolicy. Z opowieści lokatorów wyłania się obraz ostatnich stu lat historii miasta. Można prześledzić, kto zbudował kamienicę, jak wyglądała początkowo i kto w niej mieszkał przed wojną. Potem dramatyczne losy wojenne zarówno mieszkańców, jak i budynków: wrzesień 1939, okupacja, bombardowania sowieckie podczas niemieckiej okupacji, powstanie warszawskie. Na koniec wydarzenia powojenne, dokwaterowanie nowych lokatorów, przymusowe podziały mieszkań, upaństwowienie, postępująca degradacja budynku oraz obecne roszczenia spadkobierców, remonty, bądź – przeciwnie – ich brak. Opowieści tworzą barwną kronikę miasta, pokazaną przez pryzmat dziejów kamienic i losów ich mieszkańców. Książkę ilustrują fotografie wykonane przez Jana Brykczyńskiego. Są wśród nich portrety rozmówców oraz zdjęcia kamienic, ze szczególnym uwzględnieniem architektonicznych detali. Dodatkową wartość stanowią zdjęcia archiwalne, często nigdy jeszcze nie publikowane. Ostańce. Kamienice warszawskie i ich mieszkańcy. Część II to kolejna publikacja Domu Spotkań z Historią poświęcona historii Warszawy. Wydana w 2010 roku pierwsza część „Ostańców” otrzymała Nagrodę Literacką m.st. Warszawy w kategorii edycja warszawska oraz Nagrodę Towarzystwa Miłośników Historii za najlepsze varsaviana 2010/2011. W oparciu o oba tomy książki Magdalena Stopa i Maciej Piwowarczuk pracują nad filmem dokumentalnym pt. „Ostańce”, którego premiera planowana jest na 2012 rok.

Jerzy Staniszkis. Architekt to kolejna książka cenionej autorki trylogii Ostańców i pierwsza wyczerpująca biografia architekta, grafika i charyzmatycznego nauczyciela, autora pomnika Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej przy gmachu Sejmu RP. Biografia powstała w oparciu o bogate archiwum rodzinne, a także na podstawie rozmów z przyjaciółmi i członkami rodziny, których wypowiedzi i wspomnienia są przywoływane na kartach książki. Jerzy Staniszkis, absolwent Gimnazjum im. Stefana Batorego, student Wydział Architektury na Politechnice Warszawskiej i uczeń Bohdana Pniewskiego, podczas kampanii wrześniowej walczył w 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich. Po bitwie pod Kockiem w październiku 1939 roku dostał się do niewoli i pozostałe lata wojny spędził w oflagach – w Woldenbergu był jednym z organizatorów „olimpiady za drutami” w 1944 roku. Do Warszawy wrócił w lutym 1945 roku i podjął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy, a później w Biurze Urbanistycznym Warszawy, Pracowniach Budownictwa Przemysłowego i w Miastoprojekcie Stolica. Współtworzył scenografię wystawy Warszawa oskarża, a także projektował plakaty. Do 1950 roku pracował na Wydziale Architektury PW, później jako profesor w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Okres socrealizmu przetrwał, zajmując się architekturą wystawienniczą i tworząc m.in. nowatorskie systemy do konstrukcji stelaży i mebli wystawowych. W 1960 roku jako ekspert w tej dziedzinie wyjechał do Iraku, gdzie podjął pracę na Uniwersytecie Bagdadzkim, a w 1962 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych i do 1987 roku pracował tam jako profesor w Szkole Architektury University of Detroit. W 1980 roku zorganizował wymianę studencką pomiędzy Politechniką Warszawską a University of Detroit, która trwa do dzisiaj. Skorzystało z niej wielu wybitnych obecnie polskich architektów. Uwieńczeniem kariery na amerykańskiej uczelni było nadanie jego imienia sali, w której wykładał, i wmurowanie nad wejściem pamiątkowej tablicy. Do Polski wrócił w 1993 roku. W wieku 83 lat wygrał konkurs na pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, który został stanął przed gmachem Sejmu. Jednym z ostatnich jego projektów był system siedmiu mostów dla pieszych i rowerzystów łączących lewo- i prawobrzeżną Warszawę. Jerzy Staniszkis zmarł w 2009 roku w Warszawie, mając 94 lata.

To książka o nakładających się i zanikających konturach. Spod skomplikowanego zarysu Pałacu Kultury i Nauki, niewątpliwej dominanty powojennej Warszawy, prześwituje uporządkowana siatka nieistniejących dziś fragmentów ulic: Chmielnej, Złotej, Siennej, Śliskiej... Niegdyś gęsto zabudowanej przestrzeni ponad pięćdziesięciu hektarów, wypełnionej codziennym życiem, pracą, nauką i rozrywką przedwojennej Warszawy. Kontury tej przestrzeni i tego życia rozmywały się powoli. Pierwszy raz podczas wrześniowych nalotów 1939 roku, potem wraz z wytyczeniem małego getta, dalej ze zniszczeniami powstania warszawskiego, aż po usunięcie wszystkiego, co na niej jeszcze pozostało, by dać miejsce pałacowi. Książka Magdaleny Stopy te kontury odrysowuje; ze starych planów i zdjęć, z dawnych publikacji i wspomnień, ale przede wszystkim z relacji tych, którzy po tych ulicach zdążyli jeszcze chodzić, mieszkać przy nich, robić sprawunki. To niekiedy epizody z wielkiej historii i znane postaci (Janusz Korczak, Władysław Szpilman), częściej prywatne wspomnienie zapachu domu, dźwięków ulicy czy przedmiotów w mieszkaniu, które było tam, gdzie dziś jest jakiś hol czy korytarz PKiN. Piotr Korduba

Książka opisuje nieznane dzieje Juliana Kulskiego, zastępcy prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego i komisarycznego burmistrza Warszawy podczas okupacji.Po aresztowaniu Starzyńskiego przez gestapo 27 października 1939 roku, Julian Kulski otrzymał od niemieckich władz okupacyjnych ?propozycję nie do odrzucenia? ? objęcia stanowiska komisarycznego burmistrza Warszawy, kierowania zarządem miasta i całą podległą mu administracją oraz infrastrukturą pod bezpośrednim nadzorem Niemc�w. Była to rola trudna, skrajnie niebezpieczna i niewdzięczna.Mimo, że praca Zarządu Miejskiego była prowadzona w ścisłej wsp�łpracy z władzami podziemnego państwa, to odbywała się w codziennym kontakcie z wrogiem, z pełną świadomością stałego narażenia życia.