Pawlikowski Michał K Ordre des livres

„Sumienie Polski i inne szkice kresowe' to zbiór trzydziestu czterech znakomitych, a przy tym mało znanych tekstów Michała Kryspina Pawlikowskiego poświęconych Wilnu, Mińskowi, krajobrazom Białorusi, z humorem opowiadających o młodzieńczych przygodach autora, o jego pasjach myśliwskich, kulinarnych i podróżniczych. Część z publikowanych w tym tomie szkiców autor zebrał w wydanym w 1971 zbiorze 'Brudne niebo' (wcześniej ukazywały się one w „Wiadomościach”), pozostałe drukowane były w londyńskim tygodniku „Lwów i Wilno” oraz jako osobna broszura pt. 'Sumienie Polski'.

Seria pt. Dokumentacja Życia Literackiego Kręgu Londyńskich „Wiadomości” (1945–1981) upowszechnia bezcenne archiwalia redakcyjne najważniejszego literackiego tygodnika polskiej emigracji pojałtańskiej, znajdujące się w zbiorach Archiwum Emigracji Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu.

To książka uznana przez krytyków za wyjątkową. Józef Mackiewicz określił ją jako 'swego rodzaju epos'. Jej tematem bowiem 'nie jest historia, stanowiąca zaledwie tło; nie są przeżycia jednej osoby, a dzieje wielu osób; nie chodzi w niej też o przyczynkowe poznanie pewnych znakomitości. Chodzi raczej o przyczynek do odtworzenia pewnej prawdy zarówno w geografii, psychologii i czasie, czyli o to, czego w gruncie rzeczy szukamy w każdej dobrej książce.