Annette Siemes Livres

Die polnische und deutsche Kollektivsymbolik vereint die Ergebnisse einer Reihe von Untersuchungen zur Kollektivsymbolik, die in Deutschland und Polen (sowie einmalig vergleichend in Russland) durchgeführt wurden. Erstmals werden zudem die Ergebnisse der jüngsten Studie zum Thema aus dem Jahr 2020 vorgestellt. In mehreren Umfragen wurden seit 1993 in den genannten Ländern jeweils als wichtig erachtete Wörter, deren Wertung sowie deren Semantik aus Sicht von KommunikationsteilnehmerInnen ermittelt. Anhand der hier vorgenommenen vergleichenden Zusammenstellung und ausführlichen Besprechung der Daten kann nun nachvollzogen werden, wie sich das System der Kollektivsymbolik in beiden Ländern innerhalb von 27 Jahren entwickelt hat. Zu den analysierten Wörtern gehören (unter zahlreichen anderen) Begriffe wie Familie, Freiheit, Liebe, Geld, Gesundheit und Freundschaft. Zur Einführung werden überblickend die im Bereich der Kommunikations- und Werteforschung verorteten theoretischen und methodischen Grundlagen der Erforschung der Kollektivsymbolik erörtert. Jetzt reinlesen: Inhaltsverzeichnis(pdf)

Na tle globalnej problematyki zmian klimatycznych oraz leżących u jej podłoża problemów szczegółowych (np. model gospodarczy mający na celu ciągły wzrost, ekstraktywizm, przyspieszoną urbanizację) obserwować można w ostatnim czasie dynamiczny rozwój inicjatyw i koncepcji teoretycznych dążących do zmian w kierunku szeroko rozumianego zrównoważonego rozwoju. Wzrasta również liczba komunikacji (sic!) o tych tematach. () Transformation design stanowi obszar debat o tych kwestiach z perspektywy obserwatora. Pojęcie to nie tylko funkcjonuje w roli nazwy łączącej wszelkiego rodzaju aktywności w zakresie wspomnianych zmian, lecz także określa nową, interdyscyplinarną dziedzinę badawczo-projektową. Zjawisko to (zarówno w obszarze praktycznym, jak i naukowym) nie zostało jeszcze zanalizowane w nauce o komunikacji. Kwestią otwartą jest bowiem, czy działania określane jako transformation design' mogą być narzędziem moderowania procesów zmian, czy też może się do tego przyczynić także nauka o komunikacji. () Za pomocą kilku analiz szczegółowych wskażę jednak na to, że generalizujące kwestionowanie stanu rzeczy (negowanie zmian klimatycznych i środowiskowych lub lekceważenie ich skutków dla warunków ludzkiego życia na planecie) stanowi jedną z najprostszych procedur normalizacyjnych powodujących, że pozostaje się jedynie na poziomie komunikacji i, mówiąc potocznie, marnuje się czas na dyskusje i podziały, zamiast przejść do działań lub (choćby tylko) do mówienia o tym, co i jak możemy, powinniśmy, chcemy (itd.) zrobić. Wtedy komunikacja służy do koordynowania działań, a nie do ich unikania, i uzyskuje tym samym sens nie tylko wewnątrz danego subsystemu, lecz na poziomie ogólnospołecznym. Książka ta stanowi zatem próbę umożliwienia takiej właśnie formy komunikacji przez uwidocznienie wyzwań dla projektowania komunikacji i transformacji.

Täglich berichten die Medien über andere Länder, doch die Prozesse hinter diesen Berichten sind oft unbekannt. Während die Inhalte internationaler Berichterstattung gut erforscht sind, gelten Auslandskorrespondenten als „unbekannte Wesen“ in der Kommunikatorforschung. Ihre Position lässt vermuten, dass sie entscheidend dafür sind, welche Bilder anderer Länder präsentiert werden. Annette Siemes beleuchtet in ihrer Studie, die an der Ruhr-Universität Bochum entstand, wie Auslandskorrespondenten ihre beruflichen Rollen mit der Realität vereinbaren. Besonders betrachtet sie die Korrespondenten deutscher Medien in Polen, einem Nachbarland und EU-Beitrittskandidaten. Die Studie bietet einen Überblick über die Forschung zur Auslandsberichterstattung und die theoretischen sowie methodischen Ansätze der Untersuchung. Eine teilstandardisierte Befragung der Korrespondenten zu ihren Ansichten über ihre Aufgaben und die Kontakte zu den Abnehmerredaktionen in Deutschland zeigt, dass die Korrespondenten nicht allein entscheiden, welche Berichte veröffentlicht werden. Viele lehnen sich an das Bild des „Kulturdolmetschers“ an, sehen jedoch geringe Chancen, diese Rolle im aktuellen Mediensystem zu erfüllen, das von Aktualität und Platzmangel geprägt ist. Die Interessen der Abnehmerredaktionen werden oft von pragmatischen Anforderungen geleitet. Die Studie hilft, die Berichterstattung über andere Länder als medial geschaffene Realität zu verst