Listy

Allen Ginsberg – legenda amerykańskiej kontrkultury, nieformalny lider Beat Generation, a przede wszystkim przyjaciel Jacka Kerouaca, Neala Cassady’ego, Williama S. Burroughsa i Boba Dylana – podobno zawsze miał pod ręką długopis i kartkę, by w każdej chwili m�c napisać list. Ten niemal fanatyczny wielbiciel sł�w i literatury, przenikliwy myśliciel i krytyk Ameryki przez całe życie prowadził ożywioną korespondencję nie tylko z rodziną i przyjaci�łmi, ale także z pisarzami i politykami. Reagował, dyskutował, popadał w intelektualne samouwielbienie, szukał ratunku w sztuce i psychoanalizie. Jego listy są pełne emocji, gwałtowne, soczyste i przepełnione ironią, a także zaskakująco dosadne. Opisy nocnego życia Nowego Jorku, alkoholowych i narkotycznych sesji, pobytu w szpitalu psychiatrycznym, homoseksualnych przyg�d, artystycznych happening�w składają się na lustro, w kt�rym odbija się życie osobiste wrażliwego poety, i ukazują, jak ewoluowały jego poglądy na literaturę, filozofię, sztukę. Dofinansowano ze środk�w Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zdarza się, że dzięki lekturze list�w poety czy pisarza czytelnikowi dane jest ujrzeć dodatkowy, głębszy wymiar tej tw�rczości. Są też sytuacje, kiedy osobowość tw�rcy piszącego listy jest mniej istotna, a na plan pierwszy wychodzi ukryty w linijkach korespondencji syntetyczny portret całej epoki. W przypadku zbioru list�w Allena Ginsberga, opracowanego przez Billa Morgana i wydanego w angielskim oryginale w 2008 roku, prawdziwe jest stwierdzenie, że mamy przed sobą oba te wymiary naraz: i portret niepospolitego tw�rcy literatury, lecz także pejzaż kulturowy i społeczny drugiej połowy XX stulecia – jednej z najburzliwszych i brzemiennych w dokonania epok w naszych dziejach. Piotr Siemion Allen Ginsberg, dziś uważany za klasyka poezji amerykańskiej, przez większą część życia uchodził za rebelianta i outsidera. Nic dziwnego, był emblematyczną postacią, a nawet nieformalnym przyw�dcą Beat Generation, środowiska artystycznego, kt�re w latach pięćdziesiątych wypowiedziało wojnę konserwatywnej Ameryce, sam Ginsberg zaś w kolejnej dekadzie stał się ojcem duchowym hipisowskiej kontrkultury. „Listy” pokazują tę niezwykłą postać z jeszcze innej strony – jako idola czytającej publiczności, fana ulubionych pisarzy, wrażliwego świadka i uczestnika cywilizacyjnych przemian, no i przede wszystkim ostatniego chyba w historii powszechnej mistrza epistolografii. Mirosław Pęczak